Συνέντευξη στο "Ριζοσπάστη" των Βίκυς Μανιάτη, Ελπίδας Νασιοπούλου & Γεωργίας Αγίλαρα

Το δικαίωμα του λαού και της νεολαίας στην άθληση, κριτήριο μπροστά στις κάλπες

Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τρεις νέες γυναίκες από το χώρο του Αθλητισμού, υποψήφιες με τη «Λαϊκή Συσπείρωση»: Την Βίκυ Μανιάτη, καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και προπονήτρια στίβου στον Πανελλήνιο ΓΣ, την Ελπίδα Νασιοπούλου, πρωταθλήτρια Ελλάδας στο Muay Thai, και την Γεωργία Αγίλαρα, πανελληνιονίκης στα 400 μέτρα και προπονήτρια στίβου

Τρεις νέες γυναίκες ιδιαίτερα αναγνωρίσιμες στο χώρο του Αθλητισμού - και όχι μόνο - θα είναι υποψήφιες με το ψηφοδέλτιο της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στο δήμο Αθήνας. Και οι τρεις έχουν σημαντικές διακρίσεις, ωστόσο η δράση και η παρουσία τους στο χώρο του Αθλητισμού είναι ακριβώς και η αιτία που με απόφασή τους θέτουν τις δυνάμεις τους και στρατεύονται με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» στην Αθήνα, σε μια περιοχή όπου η πρόσβαση στον αθλητισμό για τη μεγάλη πλειοψηφία των παιδιών, των νέων, των εργαζομένων, γενικά για τα λαϊκά στρώματα, είναι από σπάνια έως ανύπαρκτη.

Η Βίκυ Μανιάτη, καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και προπονήτρια στίβου στον Πανελλήνιο ΓΣ, η Ελπίδα Νασιοπούλου, πρωταθλήτρια Ελλάδας στο Muay Thai, μαθηματικός, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών «Βύρωνας», με μεταπτυχιακό στη Διδακτική των Μαθηματικών στο ΕΚΠΑ, και η Γεωργία Αγίλαρα, πανελληνιονίκης στα 400 μέτρα, προπονήτρια στίβου, με μεταπτυχιακό στην προπονητική κλασικού αθλητισμού, βρέθηκαν στα γραφεία του «Ριζοσπάστη» το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης.

Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε μαζί τους για την κατάσταση στο χώρο του Αθλητισμού στο δήμο της Αθήνας, τις υποδομές, την απόφασή τους να συμμετάσχουν στο ψηφοδέλτιο της «Λαϊκής Συσπείρωσης» και για όλα όσα αποκλείουν την εργατική - λαϊκή οικογένεια από την πρόσβαση στον αθλητισμού. Γι' αυτά και για πολλά άλλα...

* * *

Δεν θα μπορούσαμε να μην ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας με το ερώτημα:

«Γιατί με τη "Λαϊκή Συσπείρωση" στο δήμο Αθήνας;».

Ελπίδα Νασιοπούλου: «Για μένα η συμμετοχή στη "Λαϊκή Συσπείρωση" είναι κατάληξη. Η συμπόρευσή μου είναι με το ΚΚΕ τα τελευταία 3 χρόνια και κατ' επέκταση με τη "Λαϊκή Συσπείρωση" τώρα στις εκλογές. Δουλεύω στην ιδιωτική Εκπαίδευση και είμαι μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Αττικής "Ο Βύρωνας". Παρακολουθώ από εκεί τα πράγματα και τη στάση των κομμουνιστών απέναντι σε βασικά ζητήματα της εργασιακής καθημερινότητας, που έχουν να κάνουν με την ίδια τη ζωή και το τι αγώνα κάνουν για να λυθούν σημαντικά προβλήματα που υπάρχουν. Παλιότερα, ήμουν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και τα ΕΑΑΚ. Εβγαλα κάποια συμπεράσματα που με οδήγησαν να συνειδητοποιήσω ότι δεν δίνεται με αυτόν τον τρόπο ο αναγκαίος αγώνας, όπως τον είχα τότε στο μυαλό μου. Χρειάζεται μέθοδος για να μην οδηγούμαστε σε αδιέξοδα. Στο ΚΚΕ βρήκα τη μέθοδο. Ο συνδυασμός να παλεύεις με συγκεκριμένα αιτήματα μέσα στο σωματείο, στη γειτονιά κ.τ.λ., αλλά και το πώς να βάλουμε τις βάσεις για μια κοινωνία που να καλύπτει το σύνολο των αναγκών των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων».

Βίκυ Μανιάτη: «Πάντα ψήφιζα ΚΚΕ και ήμουν κοντά στο Κόμμα. Ωστόσο, μέσα από τον Αθλητισμό έχουμε μάθει να είμαστε οργανωμένοι, να έχουμε στόχους, και νομίζω πως η "Λαϊκή Συσπείρωση" για μένα είναι η μόνη που έχει στόχους και μπορεί να βοηθήσει τον Αθλητισμό για τα παιδιά των εργατικών - λαϊκών οικογενειών και γενικά για τα λαϊκά στρώματα στην Αθήνα. Γι' αυτό και συμπορεύτηκα μαζί της».

Γεωργία Αγίλαρα: «Για μένα όλα ξεκίνησαν όταν ήρθα σε επαφή με κάποιους ανθρώπους από τη "Λαϊκή Συσπείρωση". Μέσα από συζητήσεις μαζί τους, είδα ότι είναι άνθρωποι που πραγματικά θέλουν να βοηθήσουν και τον Αθλητισμό. Γι' αυτόν το λόγο συμπορεύτηκα με τη "Λαϊκή Συσπείρωση"».

Μπορούμε να μιλάμε για ώρες για τα οφέλη του αθλητισμού

Όταν ξεκινά η συζήτηση για τον αθλητισμό, η κουβέντα πηγαίνει κατευθείαν στα οφέλη και την προσφορά που μπορεί να έχει στα παιδιά και τους ενήλικες.

«Μπορούμε να μιλάμε για ώρες για τα οφέλη του αθλητισμού», λέει η Γεωργία. «Στην ψυχολογία των παιδιών, που τους βοηθάει ακόμα και στο σχολείο να εκτονώνονται στις κοινωνικές τους σχέσεις, στην αλληλεγγύη, στον συναγωνισμό, στο να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Στο να βάζουν στόχους, να μαθαίνουν από τις ήττες τους, να αισθάνονται ότι ανήκουν σε μια ομάδα κ.λπ. Στον Αθλητισμό τα παιδιά έχουν μια δασκάλα αλλά δεν είναι ο δάσκαλος που θα καθίσει στην τάξη, αλλά αλληλεπιδρά μαζί τους. Την ώρα της προπόνησης υπάρχουν πάρα πολλές σχέσεις που αναπτύσσονται σε δευτερόλεπτα, που ένα παιδί δεν μπορεί να τα μάθει διαβάζοντας, αλλά πρέπει να τα ζήσει».

Και η Βίκυ, που ήταν προπονήτρια της Γεωργίας όταν την πήγε η γιαγιά της πρώτη φορά στον Πανελλήνιο σε ηλικία 14 ετών, συμπληρώνει: «Αποτελεί βοήθεια για τα ίδια τα παιδιά αργότερα, σε μεγαλύτερες ηλικίες, να ενταχθούν πιο εύκολα στην κοινωνία χάρη στις εμπειρίες που έχουν αποκτήσει. Αντίθετα, βλέπουμε ότι σε περιπτώσεις που ένα παιδί σε αυτές τις κρίσιμες ηλικίες δεν έχει ασχοληθεί με τον αθλητισμό, έχει πολύ διαφορετικό χαρακτήρα μεγαλώνοντας. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στην περίπτωση που ένα παιδί πρέπει να σταματήσει τον αθλητισμό γιατί - για παράδειγμα - δεν προλαβαίνει. Μου έχουν τύχει παραδείγματα που αυτά τα παιδιά έχουν αλλάξει πλήρως τον χαρακτήρα που είχαν και οδηγήθηκαν ακόμα και στη χρήση ναρκωτικών. Είναι πολύ εύκολο το να φύγεις από δω και να πας απέναντι...».

Η εμπειρία της Ελπίδας ως καθηγήτριας την κάνει - όπως λέει - να «έχω εικόνα για τα παιδιά και όταν είναι μέσα στο σπίτι»... «Ο αθλητισμός είναι μια άλλη μορφή διδασκαλίας, απαραίτητη στις μικρές ηλικίες, που τα παιδιά ακόμα αναπτύσσονται. Και αυτό γιατί διαμορφώνει στοιχεία της προσωπικότητας των παιδιών. Τα βοηθά να την αναπτύξουν και να την ολοκληρώσουν. Ετσι, πέρα από την σωματική υγεία, ο αθλητισμός παίζει πολύ μεγάλο ρόλο και στην ψυχική ισορροπία. Προφανώς όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες και τους ηλικιωμένους. Δεν είναι τυχαίο που σήμερα, όπου οι ώρες του σχολικού Αθλητισμού και της Φυσικής Αγωγής είναι σχεδόν ανύπαρκτες, τα παιδιά αδυνατούν να εκτονωθούν και να δραστηριοποιηθούν επαρκώς. Αυτό φέρνει προβλήματα στη συμπεριφορά τους, στη συγκέντρωσή τους, στην αδυναμία πειθαρχίας, με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην αδρανοποίηση και του μυαλού. Πρόσθετα ο αθλητισμός είναι βασική ασπίδα κατά της χρήσης ναρκωτικών, ειδικά αν καλλιεργηθεί από μικρή ηλικία, και αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζουν όλοι».

Δυσβάσταχτο το κόστος στο δήμο της Αθήνας

Ενα από τα σημαντικότερα ίσως προβλήματα που εντοπίζουν και οι τρεις είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργατικών οικογενειών στο δήμο της Αθήνας δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν τις συνδρομές στους συλλόγους ή στα προγράμματα του δήμου.

Αντιδρούν και θεωρούν απαράδεκτο το γεγονός ότι η δημοτική αρχή έχει επιβάλει αντίτιμο που φτάνει ακόμα και τα 4 ευρώ για κάθε παιδί, όταν ένα σχολείο αποφασίζει να πάει σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις.

«Η σημερινή κατάσταση, όπου η άθληση αποτελεί σημαντικό κόστος για παιδιά και ενήλικες, ουσιαστικά σημαίνει την παραίτηση των αρμοδίων απ' τις υποχρεώσεις τους. Η δυνατότητα άθλησης των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων πλατιά και χωρίς αποκλεισμούς είναι ευθύνη του κράτους και της Τοπικής Διοίκησης», λέει η Ελπίδα και συνεχίζει: «Αυτό φαίνεται και στην κατάσταση του σχολικού αθλητισμού. Ολα αυτά οδηγούν στην κατάσταση που βλέπουμε σήμερα με τις μηνιαίες συνδρομές, το αντίτιμο που απαιτείται για τη χρήση των αθλητικών εγκαταστάσεων. Αν κάποιος πέρα από τη συνδρομή προσθέσει και τα υπόλοιπα, όπως οι ιατρικές εξετάσεις και ο εξοπλισμός, είναι προφανές ότι μιλάμε για υψηλό κόστος ακόμη και για να αθληθείς σε μια δημοτική εγκατάσταση. Οταν βλέπουμε σήμερα αρκετούς γονείς να αναγκάζονται να σταματήσουν τα παιδιά τους απ' τον αθλητισμό, γιατί δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στα έξοδα του αθλητικού σωματείου, τότε η ανάγκη για δημοτικούς χώρους άθλησης, προσβάσιμους σε όλους, είναι σαφής. Ακόμη και οι ίδιοι οι ενήλικες, ενώ θέλουν να εντάξουν την άσκηση στην καθημερινότητά τους, αδυνατούν και λόγω κόστους».

Η Βίκυ συμπληρώνει: «Σήμερα η άθληση αποτελεί μεγάλο οικονομικό βάρος για έναν γονιό ή για μια οικογένεια όταν καλείται να πληρώσει συνδρομές. Αποτέλεσμα το ότι δεν υπάρχει καμιά μέριμνα κανένα οργανωμένο πρόγραμμα από την πολιτεία, το δήμο, προκειμένου να υπάρχει δωρεάν άθληση για όλους, με καταρτισμένα προγράμματα κ.λπ. Θα μπορούσε ο δήμος για παράδειγμα να καθιερώσει ένα κονδύλι για τα σωματεία της περιοχής προκειμένου να τα ενισχύσει, ώστε να μη χρειάζεται να επιβάλλουν συνδρομές σε όσους θέλουν να αθληθούν. Για παράδειγμα, αν ένα σχολείο χρειαστεί να κάνει χρήση ενός δημοτικού αθλητικού κέντρου θα πρέπει να πληρώσει για τα παιδιά. Και όχι να πληρώνουν οι οικογένειες των παιδιών. Και μάλιστα υπάρχουν παραδείγματα που όταν ένα σχολείο ζητήσει το αντίτιμο για να διοργανώσει αθλητικές δραστηριότητες σε ένα απ' αυτά τα κέντρα, απέχουν, καθώς δεν έχουν οι γονείς να δώσουν το αντίτιμο που απαιτείται».

Η Γεωργία επιβεβαιώνει πως όταν πηγαίνει κάποιο σχολείο στον Πανελλήνιο, η συμμετοχή των παιδιών είναι μικρή.

«Ρωτάμε: Τόσο λίγοι είστε στο τμήμα σας; Και μας απαντούν τα παιδιά: "Οχι. Απλά κάποια παιδιά δεν είχαν 3 ευρώ για να έρθουν"». Και προσθέτει: «Το κόστος αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τους γονείς να στείλουν τα παιδιά τους στον Αθλητισμό. Εκτός από τα παραδείγματα που ανέφερα παραπάνω, υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις, όπως είναι η χρήση δημοτικών εγκαταστάσεων. Εκεί υπάρχει αρκετά υψηλό αντίτιμο, που φτάνει τα 40 ευρώ συν την εγγραφή συν τις ιατρικές εξετάσεις κ.ο.κ. Την ίδια στιγμή, π.χ. στα δημοτικά προγράμματα έχει καταργηθεί το φοιτητικό πακέτο, είναι επόμενο αρκετός κόσμος ή να μείνει εκτός άθλησης ή να αναζητήσει τη λύση αλλού».

Για τις υποδομές και τα προγράμματα άθλησης

Επόμενος σταθμός στη συζήτησή μας οι υποδομές και τα προγράμματα άθλησης στο δήμο Αθηναίων.

«Το πρόβλημα σχετικά με τις υποδομές είναι διπλό», λέει η Ελπίδα. «Από τη μια, είναι εμφανής η έλλειψή τους σε ορισμένα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου Αθηναίων και, από την άλλη, όσες υποδομές υπάρχουν, υπολειτουργούν, δεν έχουν το κατάλληλο προσωπικό, ενώ υπάρχουν προβλήματα στη συντήρησή τους. Και δεν είναι μόνο οι αθλητικές εγκαταστάσεις, αλλά και η παντελής μη αξιοποίηση των ελεύθερων χώρων. Για παράδειγμα, το Πεδίον του Αρεως έχει όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει χώρος άθλησης και περιπάτου. Ακόμη, να διοργανώνονται εκεί εκδηλώσεις, συνδυαστικά και με τα σωματεία της περιοχής για εξωτερικές προπονήσεις, όπως τον Πανελλήνιο. Είναι θέμα όμως πολιτικής βούλησης και προτεραιοτήτων που μπαίνουν απ' τους αρμόδιους».

Η Βίκυ και η Γεωργία ζουν από κοντά την πραγματικότητα με το Πεδίον του Αρεως, μιας και οι εγκαταστάσεις του Πανελληνίου βρίσκονται ακριβώς δίπλα. Η Βίκυ μάς αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι σημαίνει εγκατάλειψη του πάρκου και το οποίο δείχνει την αντίφαση που βλέπουν μπροστά στα μάτια τους. «Μια μέρα πήγα με τα παιδιά του Συλλόγου να προπονηθούμε στα όρια του Πανελληνίου, στο Πεδίον του Αρεως. Και βλέπουμε μπροστά μας, στη σειρά, ανθρώπους να παίρνουν ναρκωτικά. Τα παιδιά σοκαρίστηκαν. Αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να συζητήσουμε για το θέμα».

«Μια πτυχή της έλλειψης υποδομών», προσθέτει η Βίκυ, «είναι και το γεγονός ότι όπου υπάρχουν, όπως και να είναι αυτές, βλέπουμε το συνωστισμό που υπάρχει προκειμένου σωματεία ή απλός κόσμος να μπορέσει να αθληθεί. Οπως για παράδειγμα συμβαίνει στις εγκαταστάσεις στο ΟΑΚΑ, που - σημειωτέον - είναι επί πληρωμή. Σημαντικό πρόβλημα είναι η απουσία υποδομών για να αναπτυχθούν και άλλα αθλήματα πέραν των κλασικών ομαδικών - ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ. Την ίδια στιγμή υπάρχουν χώροι που έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, όπως το Πεδίον του Αρεως, που θα μπορούσε να αποτελέσει έναν σημαντικό χώρο για άθληση και ψυχαγωγία. Φυσικά, στο θέμα των υποδομών θα πρέπει πέραν του κτιριακού να προστεθεί και το ζήτημα της απουσίας οργανωμένων προγραμμάτων με την επίβλεψη ειδικών, ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια των αθλούμενων».

«Ειδικά για την περίπτωση του Πεδίου του Αρεως θα μπορούσαν ο δήμος και η Περιφέρεια να το έχουν σε διαφορετική κατάσταση και να αποτελεί ένα χώρο προσβάσιμο για όλους που θα ήθελαν να αθληθούν ή να περπατήσουν», λέει η Γεωργία. «Μάλιστα, το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος χώρος είναι επίπεδος και δεν έχει ανηφόρες και κατηφόρες, όπως άλλα πάρκα, θα μπορούσε να αποτελεί και εύκολη πρόσβαση για άτομα με ειδικές ανάγκες. Ωστόσο, εκτός του προβλήματος των υποδομών, σημαντικό είναι και το πρόβλημα σε αυτές που υπάρχουν, το πώς λειτουργούν, χωρίς οργανωμένα προγράμματα άθλησης και ειδικό προσωπικό. Είναι ασφαλές να πάει κάποιος να κολυμπήσει μόνος του ή να σηκώσει βάρη, όπως συμβαίνει στις περισσότερες των περιπτώσεων;».

Τα παιδιά των μεταναστών παντελώς αποκλεισμένα

Ενα άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι τα προσφυγόπουλα, τα μεταναστόπουλα.

Η Ελπίδα περιγράφει την κατάσταση: «Τα παιδιά των προσφύγων δεν έχουν πρόσβαση στον αθλητισμό εύκολα. Και αυτό γιατί από πλευράς κράτους ή δήμου δεν υπάρχει καμία μέριμνα. Αυτό αποδεικνύεται, πέρα από τη γενικότερη εγκατάλειψη αυτών των ανθρώπων, και από το γεγονός ότι δεν προβλέπεται καμία αθλητική δραστηριότητα, ούτε στα κέντρα εγκλωβισμού τους ούτε στις άτυπες δομές που μένουν. Ο,τι γίνεται, συμβαίνει μόνο μέσω των ΜΚΟ, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται... Και μιλάμε για παιδιά που είναι στο άνθος της ηλικίας τους και ζουν υπό άθλιες συνθήκες, με βλαβερές συνέπειες για τη σωματική και την ψυχική τους υγεία».

Επιβεβαιώνει και η Γεωργία: «Καμία μέριμνα. Και φυσικά όσοι θέλουν να ενταχθούν κάπου, σε κάποιον σύλλογο, προκειμένου να αθληθούν, θα πρέπει να πληρώσουν εκτός κι αν χαρακτηριστεί ένα παιδί ταλέντο και μπορέσει να αθληθεί δωρεάν. Ωστόσο, υπάρχουν και οι αξιέπαινες προσπάθειες κάποιων συλλόγων, όπως και του Πανελληνίου, που προσφέρουν την άθληση σε προσφυγόπουλα».

«Ειδικά στον Πανελλήνιο έχουν έρθει κάποια παιδιά από τη Συρία», λέει η Βίκυ. «Εκείνο στο οποίο θέλω να σταθώ εγώ είναι ότι όταν συμβαίνει τελικά κάποια προσφυγόπουλα να μπορέσουν να ενταχθούν κάπου για να αθληθούν, η αλληλεγγύη που εκδηλώνεται από τα άλλα παιδιά είναι πολύ σημαντική. Αυτό είναι το σημαντικότερο».

Μπάμπης ΤΣΟΥΡΜΠΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ - Κώστας ΠΑΣΑΚΥΡΙΑΚΟΣ